درباره چه از یکدیگر مىپرسند؟ از خبر بزرگ. همان که ایشان در باره آن اختلاف دارند. چنین نیست؛ زود است که بدانند. باز چنین نیست؛ زود است که بدانند.
نکته ها
واژه «نبأ» به معناى خبرِ مهم و حتمى است که از آیات بعد فهمیده مىشود مراد از آن خبر برپاشدن قیامت و رستاخیز است. در روایات، حضرت علىعلیه السلام به عنوان یکى از مصادیقِ «نبأ عظیم» معرّفى شده است.(1) درباره معاد، کفار چند گروهند: «الذى هم فیه مختلفون» بعضى آنرا محال و برخى بعید دانسته و برخى تردید مىورزند و برخى دیگر لجاجت مىکنند. سؤال، گاهى براى فهمیدن مطلب است که مورد تأیید و تأکید قرآن است، چنانکه مىفرماید: «فسئلوا اهل الذکر»(2) امّا گاهى سؤال، براى ایجاد تشکیک و تردید در ذهن دیگران است، آنهم در امور قطعى و حتمى مانند وقوع قیامت که قرآن در این آیات، آن را مورد مذمّت قرار مىدهد.1) تفسیر نورالثقلین. 2) نحل، 43.
پیام ها
1- شروع سخن با طرح سؤال، در تأثیر کلام مؤثّر است. «عمّ یتساءلون» 2- تشکیک در قیامت، کار کافران است. «یتساءلون عن النبأ العظیم» 3- اگر سوال طبیعى بود باید جواب داد: «یسئلونک ... قل» ولى اگر شیطنت بود. برخورد لازم است. «کلا سیعلمون» 4- در برابر طعنه و کنایه به مقدّسات و باورهاى قطعى، با قاطعیّت باید سخن گفت. «کلاّ» 5 - در برابر تردید، باید حرف حق را تکرار کرد. «کلاّ سیعلمون...کلاّ سیعلمون» 6- قیامت دورنیست. «سیعلمون» (حرف سین رمز نزدیک بودن است) 7- قیامت، روز کشف حقائق است. «سیعلمون»
توضیحات
سیماى سوره نبأ این سوره چهل آیه دارد و در مکّه نازل شده است. نام سوره برگرفته از آیه دوم است که از قیامت، به «نبأعظیم» یعنى خبر بزرگ یاد مىکند. آیات این سوره با استدلال به نظام حکیمانه حاکم بر طبیعت، برپایى قیامت براى اجراى نظام پاداش و کیفر را لازمه حکمت الهى شمرده و هستى انسان بدون آن را عبث و بیهوده مىداند. ادامه سوره گوشهاى از عذاب سخت طغیانگران و نعمتهاى بهشتیان را بیان مىدارد و با هشدار شدید به کافران پایان مىپذیرد.